Neurologopedia to jedna ze specjalizacji logopedii, która zajmuje się kształtowaniem prawidłowej mowy. W czym jednak dokładnie specjalizuje się neurologopeda, komu może pomóc i w jaki sposób?
Neurologopeda – kim jest?
Osoby, które ukończyły studia magisterskie i posiadają uprawnienia logopedy, mogą w ramach swojego zawodu rozwijać się dalej i ukierunkować na konkretną dziedzinę. Kończąc studia podyplomowe z neurologopedii, zdobywają wiedzę oraz umiejętności, aby pomagać pacjentom w szerszym zakresie.
Oprócz podstawowych działań terapeutycznych z zakresu logopedii – czyli kształtowaniu prawidłowej mowy podczas jej rozwoju i doskonaleniem w okresie późniejszym, neurologopeda posiada dodatkowe kompetencje ukierunkowane na osoby, które mają dysfunkcję mowy z powodu uszkodzenia lub nieprawidłowej pracy układu nerwowego. Z porady neurologopedy mogą więc skorzystać:
- dzieci o obciążonym wywiadzie okołoporodowym (problemy podczas ciąży, przedwczesny poród, niedotlenienie),
- dzieci z zaburzeniami rozwojowymi,
- dzieci i dorośli niepełnosprawni intelektualnie,
- osoby, które utraciły możliwość komunikacji werbalnej w wyniku wypadku, urazu lub choroby (udar, niedotlenienie, guzy mózgu)
Specjalista diagnozuje przyczynę, a następnie wprowadza działania, które pomogą przywrócić sprawność mówienia.
Co robi neurologopeda?
Podczas pierwszej wizyty, neurologopeda dokonuje rozpoznania, aby ustalić przyczynę występowania trudności. Na podstawie wywiadu, dokumentacji medycznej, badania i obserwacji stawia diagnozę, na której opiera dalsze działania. Mogą to być:
- ćwiczenia – głosowe, słuchowe, oddechowe,
- zajęcia z integracji sensorycznej, stymulujące układ nerwowy,
- masaż logopedyczny, regulujący aparat mowy;
Dodatkowo, jeżeli występuje taka konieczność, neurologopeda uczy zastępczych form komunikacji; przeprowadza również reedukację pisania i czytania.
Terapia logopedyczna
Oprócz różnego rodzaju ćwiczeń, które mają stymulować układ nerwowy, może zajść potrzeba wsparcia pacjenta w zakresie psychologicznym. Utrata mowy – szczególnie u osób dorosłych – może powodować znaczne obniżenie nastroju oraz samooceny, co skutkuje wycofaniem społecznym. Rolą neurologopedy jest więc również motywowanie do ćwiczeń, wsparcie w sytuacjach kryzysowych i pomoc w kompensowaniu utraconych czynności komunikacyjnych.
Metody, które wykorzystuje terapeuta, są dostosowywane do rodzaju zaburzenia, stanu zdrowia pacjenta i jego indywidualnych potrzeb.
Neurologopeda dziecięcy – kiedy jest potrzebny?
Wizyta u logopedy – w tym i neurologopedy – kojarzy się często z terapią dzieci, które już wykazują nieprawidłową mowę, np. źle wymawiają głoskę “r”, jąkają się lub seplenią. Jednakże warto zwrócić uwagę na wcześniejsze symptomy, które mogą wpływać na późniejsze problemy z komunikacją – dzięki temu neurologopeda może wdrożyć działania wspomagające system nerwowy oraz aparat mowy w prawidłowym rozwoju. Wizyta u specjalisty zalecana jest w przypadku dzieci:
- urodzonych przedwcześnie,
- z diagnozą zaburzeń neurologicznych, ze spektrum autyzmu,
- z opóźnieniem psychoruchowym,
- wykazujących problemy z jedzeniem,
- nadmiernie śliniących się, z uchyloną buzią,
- mówiących niewyraźnie lub wcale;
Im wcześniej zostaną wprowadzone działania terapeutyczne, tym większa szansa na uniknięcie lub zmniejszenie problemów komunikacyjnych na późniejszych etapach rozwoju.
