Pomimo pojawiania się wielu nowatorskich rozwiązań, edukacja jest sferą, która w dużej mierze bazuje na metodach wykazujących swoją skuteczność nawet przez kilka pokoleń. Jedną z nich jest pedagogika Montessori, czyli włoskiej lekarki, która zapoczątkowała nowe podejście w kontekście wychowania i edukacji. Co sprawiło, że metoda ta wdrażana jest do wielu polskich placówek oświatowych?
Pedagogika Marii Montessori – na czym polega?
Maria Montessori to włoska lekarka, której osoba kojarzona jest w pedagogice przede wszystkim za sprawą tak zwanego „nowego wychowania” wdrażanego na początku XX wieku. Koncepcja wychowania przedszkolnego bazuje na celu wychowania jako kształceniu zmysłów, a wyrazem naturalizmu pedagogicznego jest swoboda w wychowaniu.
Według założeń włoskiej uczonej, środowisko szkolne powinno być przygotowane dla dziecka i nauczyciela w taki sposób, by postępy edukacyjne ucznia szły w parze z jego naturalnym rozwojem. Pedagogika Marii Montessori pozwoliła dostrzec, że każde dziecko rozwija się na swój indywidualny sposób pod kątem tempa, możliwości i predyspozycji, a samodzielna nauka może być efektywniejsza od klasycznego nauczania według ściśle określonego programu w grupie.
Więcej na ten temat przeczytasz również w naszym artykule „Co to jest przedszkole Montessori?„.
Pedagogika Montessori w polskich szkołach
W krajach zachodnich pedagogika Włoszki była stosowana i znana dość dobrze, jednak ogromne zainteresowanie w naszym kraju datuje się na koniec XX wieku. Wynikało to z poszukiwań alternatywnych dróg w kontekście edukacji szkolnej i przedszkolnej, a także możliwości wyjazdów polskich pedagogów oraz nauczycieli za granicę, którzy mogli rozwijać swoją wiedzę i nawiązać współpracę z placówkami montessoriańskimi na świecie.
Aktualnie w Polsce znajduje się około 100 placówek przedszkolnych bądź oddziałów przedszkolnych, a także Klubów Przedszkolaka Montessori. Większość z nich znajduje się na Mazowszu, Pomorzu i Małopolsce. Dużą popularnością cieszą się także placówki integracyjne i szkoły podstawowe działające w oparciu o metodę Marii Montessori.
ZAPISZ SIĘ NA PODYPLOMOWE STUDIA PEDAGOGICZNE I ZDOBĄDŹ KWALIFIKACJE DO PRACY W SZKOŁACH LUB KLASACH MONTESSORI
W większości są to placówki prywatne, jednak coraz więcej szkół publicznych (w tym szkół specjalnych), które stosują klasyczne podejście edukacyjne, również wdraża ten model kształcenia tworząc specjalne klasy Montessori. Są to najczęściej placówki alternatywne i innowacyjne i często bazują na autorskich programach bazujących na pedagogice Montessori.
Popularność pedagogiki Montessori
Co konkretnie jednak sprawia, że zarówno w Polsce, jak i na całym świecie można zaobserwować znaczny wzrost liczby placówek, które wdrażają podejście Montessori? Przede wszystkim jest to zbyt duży nacisk klasycznej formy edukacji na podążanie za ściśle ustalonym schematem i programem nauczania, który nie zawsze uwzględnia indywidualne predyspozycje uczniów.
Metoda Montessori skupia się także na kreatywnej nauce, co bardzo często jest pomijane w klasycznym modelu kształcenia, a przynosi bardzo dobre efekty w kontekście rozwoju. Ważnym argumentem są również wyniki badań, które wskazują, iż dzieci angażujące zmysły i pobudzają abstrakcyjne myślenie są w stanie nauczyć się więcej w krótkim czasie niż w trakcie jedynie czytania i przyswajania suchych informacji.
10 zasad Montessori
Metoda ta funkcjonuje w oparciu o tzw. 10 zasad Montessori, według których uczeń powinien mieć swobodę pod kątem wyboru materiałów edukacyjnych, miejsca, czasu i formy pracy.
Oprócz tego pedagogika Montessori działa w oparciu o zasadę:
- porządku – wszystkie przedmioty w klasie powinny mieć swoje miejsce,
- ograniczenia – pomimo dużej swobody metoda ta nie jest ani formą bezstresową, ani partnerską, dlatego wszystkie elementy życia grupy podlegają ograniczeniom,
- izolowania trudności – wykonywane zadania mają mieć prosty przebieg i szlifować jedną konkretną umiejętność,
- własnego działania i powtarzania – akceptowalne jest powtarzanie czynności przez dziecko tak długo, jak tego potrzebuje w celu nauki,
- samokontroli – warunki stworzone w podejściu Montessori pozwalają samodzielnie ocenić, czy dziecko wykonuje dobrze swoje zadania.
Studia podyplomowe dla nauczycieli aspirujących do pracy w placówkach Montessori
Rosnąca popularność pedagogiki Montessori generuje coraz większe zapotrzebowanie na nauczycieli, którzy posiadają odpowiednie przygotowanie i kwalifikacje do pracy. Dzięki studiom podyplomowym Edukacja Montessori w przedszkolu i szkole absolwenci uzyskują przygotowanie do prowadzenia zajęć w przedszkolach oraz klasach I-III szkół podstawowych, które realizują założenia Marii Montessori. Program studiów umożliwia aspirującym nauczycielom zdobyć wiedzę na temat innowacyjnych technik poprawiania swojej efektywności.
