Dzieci i młodzież, u których zdiagnozowano różnego rodzaju niepełnosprawności, mogą podjąć naukę zarówno w ogólnodostępnych, jak i specjalnych szkołach, przedszkolach i placówkach oświatowych. Aby uczniowie z ograniczeniami mieli stworzone optymalne szanse na edukacyjny rozwój, organizowane są w tych miejscach zajęcia rewalidacyjne dostosowane do ich indywidualnych predyspozycji. Rewalidacja w szkole może być zorganizowana dla każdego z uczniów w różnej formie, a także wymiarze czasowym. Uprawnień do jej prowadzenia nie posiada jednak każdy nauczyciel – osoba pracująca z uczniami z niepełnosprawnościami musi spełnić wymagania pod kątem kwalifikacji, określone w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej.
Rewalidacja w szkole, przedszkolu i innych placówkach
Zajęcia rewalidacyjne to specjalna forma wsparcia dla indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych uczniów, u których zdiagnozowano różne rodzaje i stopnie niepełnosprawności wpływające na ich możliwości psychofizyczne. Obowiązek kształcenia, wychowania i opieki nad uczniami, którzy posiadają orzeczenie o potrzebie specjalnego kształcenia, dotyczy m.in.:
- wszystkich typów szkół i przedszkoli,
- oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych,
- młodzieżowych ośrodków wychowawczych i socjoterapii,
- specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych,
- ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych.
Dla kogo zajęcia rewalidacyjne w szkole?
Placówki te organizują specjalne zajęcia rewalidacyjne dla dzieci i młodzieży posiadających orzeczenie o potrzebie specjalnego kształcenia. Mowa w szczególności o uczniach:
- z problemami ze słuchem, wzrokiem, poruszaniem się,
- z niepełnosprawnością w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym,
- z autyzmem (w tym z zespołem Aspergera),
- niedostosowanych społecznie,
- zagrożonych niedostosowaniem społecznym.
Diagnoza szkolna w przedszkolu i szkole
Za bardzo ważny aspekt w początkowej fazie edukacji uważa się diagnozę szkolną, którą przeprowadza się w celu stworzenia oceny gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole. Dokument wydawany rodzicom uczniów uczęszczających do zerówek zawiera nie tylko informacje, czy dziecko może rozpocząć edukację, ale również opis jego aktualnego poziomu w sferze poznawczej czy emocjonalnej. Niepokojące sygnały mogą być bardzo ważne w kontekście podjęcia dalszych kroków diagnostycznych i ewentualnej potrzeby kształcenia specjalnego.
Czas trwania zajęć rewalidacyjnych
Zajęcia rewalidacyjne mają zindywidualizowany charakter i dobierane są do każdego ucznia – jego możliwości psychofizycznych, zaleceń znajdujących się w orzeczeniu, a także etapu edukacyjnego. Mogą się one więc różnić pod względem metod i formy, a także czasu trwania.
Godzina zajęć rewalidacyjnych trwa 60, a nie – jak w przypadku standardowych lekcji – 45 minut. Podstawą prawną organizacji zajęć rewalidacyjnych zawierającą informacje na temat czasu ich trwania jest Rozporządzenie MEN w sprawie ramowych planów nauczania. Według aktu prawnego, minimalny wymiar godzin rewalidacji dla jednego ucznia z niepełnosprawnością kształcącego się w oddziale ogólnodostępnym i integracyjnym wynosi 2 godziny tygodniowo. Z kolei w oddziałach specjalnych jest to 8, 10 bądź 12 godzin na oddział. Ich ilość uzależniona jest m.in. od typu szkoły.
Z kolei w Rozporządzeniu MEN w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli została zawarta informacja, że rewalidacja powinna trwać tygodniowo:
- 15 minut – dla dzieci w wieku 3-4 lat,
- 30 minut – dla dzieci w wieku 5-6 lat.
Warto zaznaczyć, że prowadzący może w dowolny sposób dzielić ten czas w taki sposób, aby jak najefektywniej wykorzystać go w kontekście potrzeb edukacyjnych ucznia.
Pedagogika rewalidacyjna coraz popularniejsza
Ze względu na nieustannie powiększającą się grupę uczniów, którzy posiadają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, rośnie również zapotrzebowanie na nauczycieli posiadających kwalifikacje umożliwiające prowadzenie zajęć rewalidacyjnych. Osoby zainteresowane pedagogiką rewalidacyjną dostrzegają szerokie możliwości poprowadzenia swojej ścieżki zawodowej, ponieważ kwalifikacje zdobyte w toku studiów umożliwiają podjęcie pracy m.in. w:
- ośrodkach terapeutyczno-rehabilitacyjnych,
- poradniach psychologiczno-pedagogicznych,
- szkołach i przedszkolach.
Słuchacze coraz częściej wybierają studia podyplomowe przygotowujące do podjęcia zatrudnienia w niezwykle perspektywicznym obszarze, jakim jest rewalidacja i terapia pedagogiczna.
Diagnoza i terapia pedagogiczna kwalifikacje
Wyższa Szkoła Kształcenia Zawodowego tworząc kierunek Diagnoza, rewalidacja i terapia pedagogiczna z pedagogiką szkolną stworzyła aspirującym nauczycielom rewalidatorom możliwość zdobycia wymaganych uprawnień w niezwykle przystępnej formie. Cześć teoretyczną programu nauczania słuchacze realizują online – za pośrednictwem nowoczesnej platformy dydaktycznej.
