Nauczanie języka polskiego to duże wyzwanie – język ten jest uznawany za jeden z najtrudniejszych na świecie do opanowania; nierzadko sprawia problemy tym, którzy stykają się z nim od początku, zaś obcokrajowcy mogą szybko się zniechęcić, poznając jego zawiłości i trudną wymowę. Dobry nauczyciel jest jednak w stanie sobie z tym poradzić, stosując odpowiednie metody i techniki nauczania.
Nauczanie języka polskiego – czy tylko dla polonistów?
Osoby, które świetnie operują językiem polskim oraz posiadają sporą wiedzę o polskiej kulturze, mogą podjąć się nauczania polskiego – zarówno w szkole, jak i w innych miejscach – w formie lekcji, kursów czy lektoratów. Jednak aby nauczanie to było skuteczne, przede wszystkim niezbędne jest przygotowanie pedagogiczne. To nie tylko wymóg formalny pozwalający na pracę w placówkach oświatowych, ale także uzyskanie kompetencji niezbędnych przede wszystkim do umiejętnego nauczania – psychologii, pedagogiki i dydaktyki szczegółowej. Umiejętności te, wraz z wiedzą merytoryczną, stanowią trzon dla wszystkich tych, którzy zajmują się nauczaniem innych.
Wbrew pozorom nauczanie innych języka polskiego nie jest zarezerwowane wyłącznie dla absolwentów polonistyki, chociaż ta grupa może jak najbardziej być zainteresowana prowadzeniem zajęć edukacyjnych w swojej specjalizacji. Dzięki studiom podyplomowym każdy z pedagogów może uzyskać uprawnienia do nauczania języka polskiego jako obcego lub drugiego, mało tego – każdy absolwent dowolnych studiów minimum I stopnia może zwiększyć swoje kwalifikacje i nauczać m.in. cudzoziemców.
Obecnie jest bardzo duże zainteresowanie osobami, które mają odpowiednie uprawnienia – w Polsce stale zwiększa się ilość obcokrajowców, którzy przybyli tutaj m.in. w poszukiwaniu pracy. Aby ułatwić sobie ten proces, podejmują się nauki naszego języka; w przypadku dzieci jest to wręcz niezbędne, aby móc się zasymilować i bez problemu funkcjonować w polskiej kulturze.
Studia podyplomowe dla nauczycieli
Absolwenci chętni do podjęcia się sztuki nauczania naszego języka mogą skorzystać ze studiów podyplomowych, które wyposażą ich w odpowiednią wiedzę do sprawowania tego zawodu. Nauczyciele którzy chcą poszerzyć swoje kwalifikacje, mogą wybrać kierunek specjalnie im dedykowany – Nauczanie języka polskiego jako obcego i drugiego, bądź też, jak i inni zainteresowani glottodydaktyką, kierunek przygotowujący do nauczania głównie (ale nie tylko) obcokrajowców: Glottodydaktyka – nauczanie języka polskiego jako obcego. Oba te kierunki wyposażają w warsztat niezbędny do tego, aby móc skutecznie nauczać naszego języka.
“Glottodydaktyka –
to nauka języków obcych, różniąca się
od dydaktyki ojczystej mowy. W tej pierwszej
odmianie dydaktyki najważniejsze jest
rozwijanie umiejętności lingwistycznych,
zaś w drugiej – uzyskanie wiedzy o literaturze,
opanowanie wiedzy o budowie
i strukturze języka ojczystego.”
Język polski dla obcokrajowców
Nauka języka polskiego, zasad i kultury może odbywać się nie tylko w Polsce. W wielu krajach przebywają osoby pochodzenia polskiego, które pragną się nauczyć ojczystego języka; często również posyłają swoje dzieci do szkół, w których będą mieć możliwość poznania polskiej mowy. To ciekawy kierunek rozwoju i możliwość dochodowego zajęcia w przypadku przebywania poza granicami kraju,.
Oprócz szkół i różnego rodzaju placówek oświatowych, języka polskiego można nauczać w ośrodkach dla uchodźców, w polonijnych placówkach kultury czy w ramach projektów międzynarodowych na rzecz imigrantów i uchodźców politycznych. W Polsce obecnie sporą grupą zainteresowanych są obywatele Ukrainy – nauczyciele i lektorzy mogą przygotować różne materiały do nauki polskiego dla Ukraińców, co znacznie wspomaga i uatrakcyjnia zajęcia.
Jak prowadzić zajęcia?
Dydaktyka języka – szczególnie obcego, wymaga odpowiedniej wiedzy, a wspomniane wyżej studia podyplomowe przygotowują nauczycieli do prowadzenia skutecznej edukacji. Na początku przeprowadza się naukę alfabetu polskiego – jego pisowni i wymowy, a także podstawowe rozmówki, przydatne na co dzień. Ważne jest, aby treści czy materiały edukacyjne dobierać odpowiednio do grup wiekowych, same zajęcia nie powinny również zniechęcać – szczególnie na początku, gdy wszystko wydaje się nowe i trudne.