Nie potrafi usiedzieć w miejscu, łatwo się rozprasza, a praca domowa to dla niego prawdziwe wyzwanie? Jeśli Twój podopieczny często zapomina o zadaniach, przerywa innym w trakcie rozmowy lub nie potrafi skupić się na jednej czynności, prawdopodobnie jest to uczeń z ADHD. Czy wiesz, jak skutecznie możesz wspierać takie dziecko, by mogło lepiej funkcjonować w szkole? W tym artykule poznasz efektywne strategie, które pomogą Ci rozwinąć jego potencjał.
Funkcjonowanie dziecka z ADHD w szkole – typowe objawy
Uczeń z ADHD to nie tylko dziecko, które „nie może usiedzieć w miejscu” – to osoba zmagająca się z wieloma trudnościami, będącymi przeszkodami w realizacji wielu podstawowych zadań. Zrozumienie specyfiki ADHD pozwala lepiej dostosować metody nauczania i skuteczniej wspierać ucznia w codziennym funkcjonowaniu. Oto najczęstsze objawy, które mogą występować u dziecka z ADHD:
- trudności z koncentracją – uczeń łatwo się rozprasza, ma problem z utrzymaniem uwagi na jednym zadaniu i często gubi wątek w trakcie lekcji;
- impulsywność – odpowiada na pytania bez zastanowienia, przerywa rozmowy, podejmuje działania bez przewidywania konsekwencji;
- nadmierna ruchliwość – często wierci się na krześle, bawi się przedmiotami, chodzi po klasie, a jego ciało jest w niemal ciągłym ruchu;
- problemy z organizacją pracy i utrzymaniem uwagi na zadaniu – ma trudności z planowaniem działań, gubi zeszyty i podręczniki, zapomina o pracach domowych i trudno mu dokończyć rozpoczętą aktywność.
Znając te cechy, łatwiej jest dostosować środowisko szkolne tak, aby uczeń z ADHD mógł w pełni wykorzystywać swój potencjał i czuć się zrozumiany.
Uczeń z ADHD to także problemy w relacjach społecznych
Funkcjonowanie dziecka z ADHD w szkole odnosi się także do relacji ucznia z rówieśnikami i nauczycielami. Trudności w pracy zespołowej wynikają z impulsywności, problemów z koncentracją oraz braku umiejętności dostosowania się do zasad grupy, co może prowadzić do konfliktów i wykluczenia. Częste upomnienia, trudności w realizacji zadań oraz brak sukcesów szkolnych sprawiają, że u ucznia rozwija się niska samoocena, a z czasem może pojawić się frustracja i niechęć do szkoły. Wsparcie pedagogów i odpowiednie podejście do edukacji są kluczowe, aby pomóc mu odnaleźć się w szkolnej rzeczywistości.
Jak pomóc dziecku z ADHD w szkole? Te strategie pomogą Ci okiełznać uczniów
Dobra organizacja to klucz do skutecznej pracy z uczniem z ADHD. Wprowadzenie jasnych zasad i przewidywalnej rutyny oraz dostosowanie sposobu przekazywania instrukcji mogą znacząco poprawić jego funkcjonowanie w klasie.
Ustalanie jasnych zasad i rutyny
Stałe ramy dnia dają uczniowi poczucie bezpieczeństwa i pomagają w lepszym organizowaniu pracy. Powtarzalne procedury, konsekwentne reguły i przewidywalny schemat lekcji ułatwiają skupienie oraz redukują stres związany z niepewnością.
Dzielenie zadań na krótsze etapy
Długie i złożone instrukcje mogą przytłaczać ucznia z ADHD. Rozbicie zadania na mniejsze części z wyraźnymi, prostymi poleceniami pozwala mu lepiej skupić się na każdym etapie pracy i zwiększa szansę na jego ukończenie.
Jasna i konkretna komunikacja
Uczeń z ADHD lepiej funkcjonuje, gdy otrzymuje jednoznaczne instrukcje. Krótkie, zrozumiałe komunikaty zamiast skomplikowanych poleceń pomagają mu efektywniej przyswajać informacje i podejmować kolejne kroki w pracy.
Innym ważnym zagadnieniem w kontekście zaburzeń, które często występują u młodych uczniów, jest integracja sensoryczna. Dowiedz się więcej na ten temat.
Jak postępować z dzieckiem z ADHD w szkole? Metody pracy w klasie
Jeśli zastanawiasz się, jak pomóc dziecku z ADHD w szkole, musisz wiedzieć, że priorytetem jest praca nad utrzymaniem jego uwagi. Dla ucznia borykającego się z tym zaburzeniem jest to ogromne wyzwanie, dlatego warto dostosować metody nauczania do jego potrzeb. Regularne przerwy ruchowe to skuteczny sposób na rozładowanie nadmiaru energii i poprawę koncentracji – krótkie ćwiczenia rozciągające, ruchowe gry edukacyjne czy możliwość krótkiego spaceru po klasie pomagają dziecku wrócić do nauki z większym skupieniem.
ZAPISZ SIĘ NA STUDIA I ZDOBĄDŹ WIEDZĘ ORAZ UMIEJĘTNOŚCI DO PRACY Z UCZNIEM Z ADHD
Kolejnym wsparciem są multisensoryczne pomoce dydaktyczne, które angażują różne zmysły i ułatwiają przyswajanie wiedzy. Kolorowe karty, manipulacyjne układanki, ćwiczenia dotykowe czy angażowanie ruchu w naukę (np. pisanie na piasku, używanie kostek edukacyjnych) pozwalają uczniowi lepiej zapamiętywać informacje. Łącząc ruch z nauką, nauczyciel pomaga dziecku lepiej funkcjonować w klasie i czerpać więcej satysfakcji z procesu edukacyjnego.
Budowanie relacji i wsparcie emocjonalne
Uczeń z ADHD często zmaga się z niską samooceną i frustracją wynikającą z trudności szkolnych. Kluczowe jest stworzenie wspierającego środowiska, w którym będzie czuł się akceptowany i doceniany, a także nauczy się radzić sobie z emocjami w sposób konstruktywny.
Jak motywować i wzmacniać poczucie wartości ucznia?
- Chwalenie za wysiłek, a nie tylko za efekty – podkreślanie starań ucznia zamiast skupiania się wyłącznie na wynikach buduje jego motywację i poczucie sprawczości.
- Udzielanie pozytywnego wsparcia i konstruktywnej informacji zwrotnej – zamiast krytyki, warto wskazywać mocne strony i sugerować sposoby poprawy w sposób wspierający, a nie zniechęcający.
Ogromną rolę odgrywa radzenie sobie z trudnymi zachowaniami:
- Zachowanie spokoju i konsekwencji w sytuacjach konfliktowych – podniesiony głos i impulsywna reakcja mogą pogorszyć sytuację, dlatego kluczowe jest spokojne wyjaśnienie zasad i ich egzekwowanie.
- Proponowanie alternatywnych sposobów wyrażania emocji – zamiast karania za wybuchy złości, warto uczyć dziecko technik samoregulacji, np. ćwiczeń oddechowych czy krótkich przerw na wyciszenie.
Ważne dostosowanie wymagań dla ucznia z nadpobudliwością psychoruchową i współpraca z rodzicami
Aby umożliwić dziecku efektywne przyswajanie wiedzy i rozwój w zgodzie z jego możliwościami, ważną rolę odgrywa dostosowanie wymagań dla ucznia z nadpobudliwością psychoruchową. Indywidualizacja zadań, elastyczne podejście do oceniania oraz dostosowanie tempa pracy mogą pomóc w zmniejszeniu frustracji i poprawie koncentracji.
W pracy z uczniem z ADHD warto stosować proste, ale skuteczne metody pomagające w koncentracji i regulacji emocji. „Przerwa aktywna” to krótkie ćwiczenia ruchowe, takie jak podskoki, przeciąganie się czy szybki spacer po klasie, które pomagają rozładować nadmiar energii i ułatwiają skupienie na kolejnych zadaniach. „Pudełko spokoju” to zestaw przedmiotów wspierających samoregulację – piłeczka antystresowa, słuchawki wyciszające czy sensoryczne gniotki mogą pomóc dziecku uspokoić się i wrócić do pracy w bardziej zrównoważonym stanie.
Równie istotna jest ścisła współpraca z rodzicami – regularna wymiana informacji o postępach i trudnościach dziecka pozwala na wdrażanie spójnych strategii zarówno w szkole, jak i w domu. Dzięki wspólnym działaniom nauczycieli i opiekunów uczeń z ADHD ma większą szansę na rozwój swoich mocnych stron i budowanie pozytywnych doświadczeń edukacyjnych.
Zapisz się na studia podyplomowe i wspieraj rozwój dzieci z ADHD
Chcesz prowadzić proces terapii uczniów z ADHD w przedszkolach, szkołach oraz w środowisku pozaszkolnym? A może interesuje Cię organizacja i prowadzenie działań z zakresu psychoedukacji? Dla osób, takich jak Ty, stworzyliśmy studia podyplomowe Kompleksowa terapia i wspieranie rozwoju dzieci i młodzieży z ADHD, które zrealizujesz online. To świetna forma poszerzenia kompetencji dla:
- nauczycieli;
- asystentów uczniów i nauczycieli;
- pedagogów i psychologów;
- socjoterapeutów psychoterapeutów;
- kuratorów sądowych;
- asystentów rodziny;
- terapeutów środowiskowych.
Zapisz się już dziś i zostań doradcą w zespole terapeutyczno-edukacyjnym.
