Ostatnia aktualizacja artykułu: 29 grudnia 2021
Doradca zawodowy udziela indywidualnej porady zawodowej na różnych etapach dokonywania wyboru odnośnie kierunku kształcenia czy zatrudnienia. Jak wygląda taka pomoc w przypadku uczniów?
Poradnictwo zawodowe – na czym polega?
Proces doradztwa zawodowego jest przeprowadzany przez specjalistę – doradcę zawodowego, i ma na celu pomóc w świadomym wyborze ścieżki kształcenia i przyszłego zawodu. Wsparcie doradcy może uzyskać każdy, kto potrzebuje takiej porady – mogą to być zarówno uczniowie, którzy nie do końca są pewni swojego potencjału, jak i osoby dorosłe poszukujące pracy bądź chcące się przekwalifikować.
Doradca zawodowy za pomocą specjalnych metod i narzędzi określa indywidualne predyspozycje, dzięki czemu może wskazać mocne strony osoby diagnozowanej oraz kierunki zawodowe, w których najlepiej by się odnalazła. Doradca bierze pod uwagę nie tylko cechy klienta, ale również zapotrzebowanie i trendy na rynku pracy; dzięki temu potencjalny wybór zawodu ma realną szansę na spełnienie i może przełożyć się na satysfakcjonujący rozwój kariery.
Szkolny doradca zawodowy – czym się zajmuje?
Poradnictwo zawodowe w szkołach ma na celu przygotowanie młodzieży do trafnego wyboru zawodu i kierunku dalszego kształcenia. Obejmuje szereg działań, które przygotowują uczniów do odnalezienia się na rynku pracy i świadomym pokierowaniu swoją edukacją i karierą zawodową, zgodną z ich potencjałem. Wsparcie doradcy polega na indywidualnych rozmowach, podczas których uczeń może lepiej zrozumieć siebie, swoje potrzeby i oczekiwania, a także poznać możliwości, jakie oferuje mu system edukacji a następnie rynek pracy.
Jak wygląda proces doradczy?
Doradca zawodowy podczas spotkania z uczniem zbiera informacje na temat jego zainteresowań, zdolności, cech charakteru i temperamentu, a także stanu zdrowia – odbywa się to za pomocą specjalnych arkuszy testowych, rozmowy z uczniem oraz ewentualnym przeglądem badań lekarskich. Dzięki tym informacjom specjalista dokonuje analizy i może obiektywnie wskazać potencjalne kierunki wyboru dalszego rozwoju zawodowego. Cały proces przebiega w następujących etapach:
- analiza potrzeb zawodowo-edukacyjnych,
- diagnoza predyspozycji indywidualnych i zawodowych,
- zaplanowanie ścieżki zawodowej w oparciu o potrzeby ucznia oraz możliwości rynku pracy,
- kształtowanie aktywnej postawy i motywowanie do podejmowania działań, które mają na celu realizację zawodową, a także rozwój osobisty,
- nabycie umiejętności aktywnego poszukiwania pracy, autoprezentacji i uczestnictwa w rozmowie kwalifikacyjnej.
Szkolne działania doradcy zawodowego obejmują nie tylko poradnictwo indywidualne, ale również szereg działań, mające wspierać całą szkolną społeczność na temat świadomego kierowania swoją ścieżką zawodową. Doradca pomaga nie tylko uczniom, ale również ich rodzicom oraz nauczycielom – edukuje, jak wspierać dziecko w jego wyborach oraz jakie działania prowadzić, by osiągnęło zamierzony cel. Oprócz tego doradcy zawodowi prowadzą zajęcia aktywizujące, które mają przygotować uczniów do wejścia na rynek pracy, a także wszelkiego rodzaju spotkania informacyjno-edukacyjne, pomocne w planowaniu kształcenia i dalszej kariery zawodowej.
Doradcy zawodowi współpracują również z instytucjami wspierającymi wewnątrzszkolny system doradztwa, takimi jak: kuratoria oświaty, centra informacji i planowania kariery zawodowej, powiatowe urzędy pracy czy zakłady doskonalenia zawodowego; mogą również organizować spotkania z przedstawicielami różnych zawodów, inspirującymi osobami które osiągnęły zawodowy sukces, czy wyjazdy na targi edukacyjne. Ogólnie koordynują działania informacyjno-doradcze szkoły i współpracują z Radą Pedagogiczną w zakresie tworzenia i zapewnienia ciągłości działań wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego.
Jak zostać doradcą zawodowym w szkole?
Doradca zawodowy to profesja regulowana – aby móc pracować w tym zawodzie, niezbędne są odpowiednie kwalifikacje, zdobyte na przykład podczas studiów podyplomowych z doradztwa zawodowego; niezbędne jest również przygotowanie pedagogiczne. Ukończenie studiów daje uprawnienia do udzielania poradnictwa zawodowego, ale przede wszystkim wyposaża w niezbędną wiedzę, aby trafnie i skutecznie pomagać uczniom w opracowaniu indywidualnego planu kariery edukacyjnej i zawodowej.
Doradca zawodowy to jedna z najistotniejszych form wsparcia rozwoju zawodowego. Spełnia rolę zarówno informacyjną, jak i edukacyjną i społeczną – ułatwia uczniom wejście na rynek pracy, poszerza ich perspektywy – zarówno szkolne, jak i zawodowe, a także pomaga podejmować trafniejsze decyzje dotyczące ich przyszłości zawodowej. Korzyści dla społeczeństwa to również zwiększanie świadomości w tematach podejmowania decyzji zawodowych, a także zapobieganie bezrobociu.
